Dag van de Arbeid: blijf in gesprek over arbeidstijden

Een 8-urige werkdag, voor ons is dat heel gewoon. Maar leefde je twee eeuwen of langer geleden, dan was het geen uitzondering om 11 tot 16 uur per dag te werken. Vrije tijd of even lekker ontspannen was een ongekende luxe, alleen de zondag was je vrij. En de zaterdag? Ook die dag hoorde ‘gewoon’ bij de werkweek.

In 1817 pleitte de Britse ondernemer Robert Owen voor een werkdag van 8 uur. Want 8 uur werken, 8 uur ontspanning en 8 uur slapen, dat was toch een veel mooiere verdeling van de 24 uur die we per dag te besteden hebben? Toch duurde het nog een kleine 20 jaar voor de 8-urige werkdag in Boston werd ingevoerd. Op 1 mei 1846, om precies te zijn. Vanaf 1 mei 1890 werd de eerste 1 meiviering gehouden, om de strijd voor een 8-urige werkdag in Europa te versterken. En nu nog steeds is 1 mei de datum die bekend staat als de Dag van de Arbeid.

Lummelen maakt creatiever

Er zijn sinds die tijd veel vormen van werk bijgekomen. Parttime, duobaan, oproepbasis, flexwerk… Ondanks dat gaan we in de basis altijd nog uit van die acht uur per dag. Al stellen neuropsychologen dat een mens ‘slechts’ zes uur op een dag in staat is om productief te werken. Soms even lummelen en meer vrije tijd zou leiden tot minder ziekmeldingen, meer productiviteit en een verhoogde creativiteit.

Praktische hobbels

Voor het zover is – als het ooit zover gaat komen – moeten er nog vele praktische hobbels genomen worden. Want minder uren werk betekent ook minder salaris. Bedrijven die 24-uursdiensten draaien, moeten meer personeel aannemen. En welke tijden ga je werken? Gaat het nog lukken om een gezamenlijke afspraak in te plannen als iedereen minder uren aanwezig is?

Andere invulling werktijden

Gelukkig zijn er ook tussenvormen. Zoals flexibele werktijden, thuiswerken of 4×9. Als je de dag vanuit huis begint, heb je bijvoorbeeld tijd om je kind naar school te brengen, mantelzorg te doen en ontwijk je gelijk die lange, dagelijkse file. Een vrije dag in de week kun je besteden aan je hobby. En als je meer een avondmens bent, kun je ervoor kiezen die beleidsstukken in de avonduren te schrijven. Dat maakt je relaxter als je je werk moet doen. En dus productiever.

Blijf in gesprek over arbeidstijden

Officieel is in Nederland 1 mei geen vrije dag meer; de strijd om een 8-urige werkdag is allang beslecht. Laten we deze Dag van de Arbeid vooral stil blijven staan bij wat er tot nu toe is bereikt op gebied van arbeidsvoorwaarden. En met elkaar in overleg blijven over hoe het nog beter en productiever kan. Lang niet alles is mogelijk maar vaak is er meer mogelijk dan je denkt.