Raad van Aad: is werkgever aansprakelijk voor thuiswerkplek?

Blog Aad van Gils

Thuiswerken heeft door de Covid-19 pandemie het afgelopen jaar een enorme toename laten zien. Voor velen onvoorbereid en niet “vrijwillig”. Daarbij komt dat veel thuiswerkers ook geconfronteerd werden met de sluiting van scholen, naschoolse opvang, kindercrèches en peuterspeelzalen.

De vragen die we ons zelf moeten stellen zijn:

  • Waaraan moet mijn werkplek thuis voldoen?
  • Moet ik aan de Arbowetgeving voldoen?
  • Is de werkgever verplicht middelen, zoals laptop, bureau, bureaustoel, etc. beschikbaar te stellen dat voldoet aan Arbo-eisen?

Het antwoord op deze vragen is: ja.

De werkgever moet in de RI&E aandacht besteden aan de risico’s die verbonden zijn aan de thuiswerkplek. Grondbeginsel is dat de werkgever voor regelmatig thuiswerkende medewerkers middelen beschikbaar moet stellen om ervoor te zorgen dat de thuiswerkplek voldoet aan de eisen voor de beeldschermwerkplek, tenzij betrokkene daar zelf voor heeft gezorgd.

In dat laatste geval moet de zelf ingerichte werkplek natuurlijk voldoen aan de Arbowetgeving. Ook dient er afwisseling te zijn in de werkzaamheden. Daarmee wordt bedoeld dat er na twee uur beeldschermwerk wat anders moet gebeuren. De verplichting tot afwisseling van beeldschermwerk met andersoortige arbeid geldt ook voor werknemers die thuis alleen beeldschermwerk verrichten.

Uit jurisprudentie blijkt dat een werkgever zorgplicht heeft ten aanzien van de thuiswerkplek van zijn thuiswerkend personeel. Kort samengevat: de werkgever is verantwoordelijk. Hij dient ervoor te zorgen dat de thuiswerkplek voldoet aan de eisen. Daarnaast dient hij de medewerker te wijzen op de arbeidstijden. Wat regelmatig voorkomt is dat medewerkers extreem lange dagen maken of niet meer tot rust komen omdat veel van hun werkmail ook op hun smartphone of tablet kunnen worden ontvangen.

Ondanks dat de werkgever niet direct invloed kan uitoefenen op de arbeidsomstandigheden van de thuiswerker, moet hij toch de risico’s inventariseren en de medewerker waarschuwen. De medewerker is verplicht om de voorgestelde voorzorgsmaatregelen in acht te nemen. Doet hij dat niet, dan verspeelt de medewerker zijn rechten.

Zorgplicht alleen is onvoldoende, er moet ook toezicht zijn op de naleving hiervan. Van de medewerker wordt verwacht dat hij in voorkomend geval de werkgever toegang geeft tot de thuiswerkplek. Wanneer de medewerker dat weigert dan moet de werkgever het thuiswerken verbieden.